(CNA file photo)
Vatican changes cathechism teaching on death penalty, calls it ‘inadmissible’
(Bài của
Hannah Brockhaus, bản tin CAN/EWTN, nguyên bản tiếng Anh đăng trong báo điện tử
Catholic Northwest, ngày 2 tháng 8, 2018, một bài nên đọc để hiểu biết thêm giáo
hội đã dạy thế nào về án tử hình trước đây và bây giờ)
VATICAN
CITY – Vào ngày thứ năm, Vatican đã thay đổi huấn thị của giáo lý Giáo Hội Công
Giáo về vấn đề án tử hình có thể được phép hay không (án phạt này trước đây Giáo
Hội đã dạy chỉ là chính đáng trong một số trường hợp hạn chế,) nói rằng án phạt
này là điều ‘không thể chấp nhận’ và phải tìm cách hủy bỏ đi.
Một bản
thảo mới về đoạn 2267 của Sách Giáo Lý Giáo Hội Công Giáo đã được công bố bởi
Thánh Bộ Tín Lý và Đức Tin ngày 2 tháng 8, sau khi được Đức Giáo Hoàng Phanxicô
chấp thuận vào tháng Năm.
Trích
dẫn lời Đức Giáo Hoàng trong bài diễn văn ngày 11 tháng 10, 2017, đoạn 2267 mới
nói: Giáo Hội dạy rằng, dưới ánh sáng Phúc Âm, ‘án tử hình là điều không thể chấp
nhận vì đó là một cuộc tấn kích vào tính bất khả xâm phạm và phẩm giá của con
người,’ và giáo hội quyết tâm tranh đấu đòi huỷ bỏ nó đi trên toàn thế giới.”
Những
lý do để thay đổi huấn thị nói trên gồm có: sự hữu hiệu ngày càng tăng thêm của
hệ thống giam cầm, sự hiểu biết càng ngày càng tăng thêm về nhân phẩm không
thay đổi của con người và mở ra cơ hội cải hóa.
Cho tới
nay giáo hội đã nhất quán dạy rằng nhà nước có quyền dùng án tử hình trong những
trường hợp “cần thiết tuyệt đối,” mặc dù vẫn xác minh giáo hội coi những trường
hợp như thế là vô cùng hiếm hoi.
Trước đây
Giáo Lý Giáo Hội Công Giáo nói: “Giả thiết rằng kẻ phạm tội đã được nhận diện và
quy trách nhiệm một cách hoàn toàn đầy đủ, giáo huấn truyền thống của giáo hội
không loại bỏ việc dùng đến án tử hình, nếu đây là cách duy nhất để có thể bảo
vệ sinh mạng con người chống lại kẻ gây hấn bất chính.”
Giáo
huấn mới sẽ được đưa vào trong tất cả những sách giáo lý mới được xuất bản từ
nay trở đi, một bản thông cáo của Vatican ngày 2 tháng 8 cho biết như vậy.
Sau đây
là đầy đủ bản thảo mới của đoạn 2267:
“Đối với
các giới chức thi hành luật pháp, việc dùng đến án tử hình sau khi đã xét xử (tội
nhân) một cách công minh, từ lâu được coi là cách đối phó thích hợp với tính
nghiêm trọng của một số tội ác và được coi là một cách bảo vệ công ích - mặc dù
là cực đoan - nhưng có thể chấp nhận được.”
“Tuy
nhiên ngày nay càng ngày người ta càng hiểu rõ hơn phẩm giá con người không bị
mất đi, ngay cả sau khi đã phạm những tội ác nghiêm trọng. Hơn nữa có một sự hiểu
biết mới nổi lên về ý nghĩa của những cách chế tài hình sự do nhà nước thi hành.
Sau hết, người ta đã phát minh ra những phương pháp giam cầm mới đem lại sử bảo
vệ chắc chắn cho các công dân, nhưng đồng thời không vĩnh viễn tước đoạt cơ hội được cứu rỗi cho tội nhân.”
“Do đó,
dưới ánh sáng Phúc Âm, Giáo Hội dạy rằng ‘án tử hình không thể chấp nhận được vì
nó là một cuộc tấn kích vào tính bất khả xâm phạm và nhân phẩm con người’ và giáo
hội quyết tâm tranh đấu để bãi bỏ nó đi trên toàn thế giới.”
Trong
thư ngày 2 tháng 8 gửi các giám mục, Đức
Hồng Y Luis Ladaria, bộ trưởng Thánh Bộ Tín Lý Đức Tin đã trình bày sơ lược về
những diễn biến về giáo huấn của giáo hội về án tử hình trong mấy thập niên
qua, và quan điểm của ba vi Giáo Hoàng mới đây.
Ngài lưu
ý cách riêng huấn thị của Thánh Giáo Hoàng Gioan Phaolô II trong thông điẹp
Evangelium Vitae, sau đó được đưa vào sách Giáo Lý Giáo Hội Công Giáo, trình bày
án tử hình như một hình phạt không cân xứng với
sự trầm trọng của một số tội ác, mặc dù có thể được coi là chính đáng, nếu
“(đó là) phương cách duy nhất có thể thực hiện được để bảo vệ sinh mạng người
ta một cách hữu hiệu.”
Đức Hồng
Y Ladaria viết: “Sự duyệt xét mới đây … là sự tiếp nối của thông điệp
Magisterium đã có trước, trong khi đề ra sự phát triển có mạch lạc của học thuyết
Công Giáo.”
Ngài nói tiếp:
“Hình thái mới của đoạn 2267 của sách Giáo Lý Giáo Hội Công Giáo muốn tạo thêm
sinh lực cho một phong trào theo đuổi mục tiêu quyết tâm hậu thuẫn cho một não
trạng nhìn nhận phẩm giá của sinh mạng mỗi con người.”
“Và, với
lòng tôn trọng, đối thoại với các nhà chức trách dân sự, để khuyến khích tạo ra
những điều kiện (thuận lợi) để bãi bỏ án tử hình ở những nơi nào nó vẫn còn hiệu
lực.”
Vũ Vượng
dịch