Fr. Chris Ponnet, chaplain at St. Camillus Center in Los Angeles, speaks during a 2017 rally protesting the death penalty in Anaheim. In new opinions issued by the Supreme Court May 13, 2019, the justices revealed their divided opinions on the death penalty. (CNS photo/Andrew Cullen, Reuters)
Catholic leaders object to reinstatement of
federal death penalty
Bản tin ngày 26 tháng 7, 2019 của Carol Zimmermann, Catholic
News Service, về việc chính quyền liên bang tái lập án tử hình. Trong bài có
hai thuật ngữ thường được dùng ngày nay, nhưng rất khó dịch sang tiếng Việt:
“culture of life”, xin tạm dịch là “văn hóa bảo sinh”, nền văn hóa đã có từ ngàn
xưa, được Giáo Hội Công Giáo và hầu hết các tôn giáo khác chấp nhận, quý trọng
và bảo vệ sinh mạng con người để xây dựng một nền văn minh dựa trên tình tương
thân tương ái. “Culture of death”, xin tạm dịch là “văn hóa hoại sinh”, chấp nhận
phá thai, trợ tử, án phạt tử hình … như một giải pháp cho các vấn đề con người
và xã hội.
WASHINGTON
- Bản tuyên bố ngày 25 tháng 7 của Bộ Tư Pháp cho biết bộ sắp tiếp tục lại án tử
hình, lần đầu tiên sau 16 năm gián đoạn, là một tin không được hoan nghênh bởi
các nhà lãnh đạo Công Giáo, những người đã từng hô hào chống lại án tử hình.
“Hệ thống
án tử hình của Hoa Kỳ bị hư hỏng một cách bi thảm. Tiếp tục lại các cuộc hành
quyết của chính quyền liên bang - nhất là bởi một chính quyền vốn tự xưng là ‘bênh
vực mạng sống’ là cố chấp và vô lương tâm,” bà Krisanne Vaillancourt Murphy nói
thế. Bà là giám đốc điều hành Mạng Lưới Vận Động Công Gíáo, một tổ chức chuyên
bênh vực công lý phục hồi và chấm dứt án tử hình.
Việc hành
quyết năm tù nhân trong trại tử tội của liên bang sẽ xảy ra từ tháng 12 này cho
đến tháng Giêng năm tới.
Bộ trưởng
tư pháp William Barr nói trong một bản tuyên bố: “Bộ Tư Pháp ủng hộ thể chế pháp
quyền – và chúng ta có trách nhiệm với các nạn nhân và gia đình của họ phải tiến
hành bản án do hệ thống tư pháp của chúng ta đã ấn định.”
Vụ hành
quyết sau cùng của liên bang đã xảy ra năm 2003.
Năm
2014, Tổng Thống Barack Obama đã chỉ thị cho Cục Trại Giam (Bureau of Prisons)
thực hiện một cuộc xét lại các vụ án và các dị nghị về thi hành án tử của liên
bang liên quan đến phương pháp chích thuốc độc. Theo bản loan báo ngày 25 tháng
7, cuộc tái xét ấy đã hoàn tất và các cuộc hành quyết có thể tiến hành.
Hiện có
62 tù nhân - 61 nam và 1 nữ - trong trại tử tội của liên bang, theo Trung Tâm
Thông Tin Án Tử Hình cho biết. Hầu hết các tù nhân trong trại tử tội liên bang
đều ở nhà tù liên bang tại Terre Haute, Indiana.
Trong
số các tù nhân của nhóm này có hai người bị kết án là Dzokhar Tsamaev, kẻ đánh
bom trong cuộc chạy marathon tại Boston, và Dylann Roof, kẻ bắn giết trong nhà
thờ ở Charleston, South Carolina.
Trong
bản tuyên bố ngày 25 tháng 7 của Hội Đồng Giám Mục Công Giáo Hoa Kỳ, Giám Mục
Frank J. Dewane của Venice, Florida, chủ tịch ủy ban Công Lý Nội Chính và Phát
Triển Con Người, của USCCB, nói rằng Đức Giáo Hoàng Phanxicô năm 2015 đã kêu gọi
“hủy bỏ án tử hình trên toàn cầu,” điều mà, theo đức giám mục cho biết, các giám
mục Hoa Kỳ cũng đã ủng hộ từ nhiều năm qua.
“Được
soi sáng bời những lập trường đã có từ lâu và được duy trì mạnh mẽ, tôi cảm thấy
lo lắng sâu xa vì lời loan báo của Bộ Tư Pháp Hoa Kỳ một lần nữa sẽ quay trở lại
với án tử hình như một phương pháp trừng phạt, và thay vào đó, ngài thúc dục các
quan chức liên bang này nên để cho tình yêu Thiên Chúa - còn mạnh hơn cả sự chết
- cảm hóa, và từ bỏ những kế hoạch hành quyết đã được loan báo.”
Nữ Tu
Helen Prejean, Dòng St. Joseph of Medaille, một người chống đối án tử hình từ lâu,
đã viết trên mạng Twitter một lời vắn tắt để phản ứng loan báo ngày 25 tháng 7,
nói rằng lúc ấy bà đang sắp sửa “lên máy bay đi Alaska để tham dự liên hoan 62
năm không có án tử hình tại bang này” thì bà được biết chính quyền liên bang đang
chuẩn bị tiếp tục lại các cuộc hành quyết vào cuối năm nay sau một thời gian gián
đoạn 16 năm.
Bà nói
thêm, “Chỉ có bộ Tư Pháp thoái lui, trong khi cả nước tiến lên.”
Các nhà
lãnh đạo giáo hội khác cũng có phản ứng lại bản loan báo của bộ trên mạng
Twitter.
Trên mạng
Twitter ngày 25 tháng 7, Đức Hồng Y Blase J. Cupich của Chicago gọi lời loan báo
của Barr (bộ trưởng tư pháp) là làm cho công ích tổn thương nghiêm trọng, vì nó
xoá bỏ phẩm giá Chúa ban cho mỗi người, ngay cả những kẻ đã phạm những tội khủng
khiếp.”
Ngài cũng
nói rõ rằng năm ngoái Đức Giáo Hoàng Phanxicô đã ra lệnh sửa đổi Sách Giáo Lý của
Giáo Hội Công Giáo để nói rằng án phạt tử hình “không thể chấp nhận được vì nó
tấn công vào tính bất khả xâm phạm và phẩm giá của con người.”
Các Nữ Tu Lòng Thương Xót của Chúa gọi quyết định của bộ tư pháp là “làm thất vọng ghê
gớm” và nói trên mạng Twitter ngày 25 tháng 7, rằng các nữ tu sẽ tiếp tục ủng hộ
giáo huấn xã hội của đạo Công Giáo liên quan đến phẩm giá con người bằng những
nỗ lực về giáo dục và khuyến khích để “tiếp tục hành động nhằm xóa bỏ án tử hình.”
Trong
một bản tuyên bố được công bố ngày 25 tháng 7, nữ tu Prejean mô tả việc loan báo
của Bộ Tư Pháp “có vẻ như có sự đắn đo, nhưng nó che dấu sự thực là người ta đang
vội vã tiến đến việc giết người: chuẩn bị ba cuộc hành quyết trong một tuần, xử
dụng một phương pháp chích thuốc độc mới, chưa được thử nghiệm – cũng chưa được chấp thuận.”
Bà cũng
nói “điều nản lòng là chính quyền đã lựa chọn con đường tử thần trong khi con đường
đề cao mạng sống kêu gọi chúng ta phải hành động đòi công lý cho tất cả.”
Bằng một
lời nói còn vang vọng một thông điệp bà đã nói trước đây, nữ tu Prejean nói thêm
: “Án tử hình sai hỏng trầm trọng, với một
lịch sử thiên vị chủng tộc ghê gớm trong việc thi hành và cũng có một lịch sử
sai lầm ghê gớm không kém, khiến cho nhiều người vô tội phải vào trại tử tội.
Chúng ta cũng biết nó không đem lại một phương dược gì tốt mà nó hứa hẹn cho
các gia đình nạn nhân.”
Các vụ
án tử hình của liên bang phải được Bộ Tư Pháp cho phép, với sự tham khảo với các
sở tư pháp liên bang tại địa phương.
Bà
Vaillantcourt Murphy nói trong bản tuyên bố ngày 25 tháng 7 rằng trong thời
gian 16 năm kể từ khi có cuộc hành quyết một tù nhân trong trại tử tội của liên
bang, đã có sự thay đổi ý kiến chung về án tử hình của công chúng Mỹ. Bà nói tháng
10 năm ngoái, 49 phần trăm người Mỹ nói họ tin rằng án phạt ấy được áp dụng một
cách công bằng, và hiện thời đã có 25 tiểu
bang lìa xa án tử hình bằng một phương thức nào đó: mới đây nhất, bang
California đã dùng lệnh của thống đốc để cấm các cuộc hành quyết và bang New
Hampshire đã bãi bỏ án tử hình bằng một cuộc biểu quyết áp đảo của lập pháp
(đánh bại phủ quyết của thống đốc) trong tháng 5.
Hannah
Cox, trưởng ban điều hành toàn quốc của tổ chức Conservatives Concerned about
the Death Penalty (Những người bảo thủ quan tâm đến án tử hình), đưa ra một lời
đáp ứng tương tự, nói rằng việc tái lập các cuộc hành quyết của liên bang “đi
ngược lại trào lưu ta đã thấy trong các bang khắp nước, là những nơi mà những
cuộc hành quyết và các bản án xảy ra ở mức thấp nhất trong lịch sử.”
Bà cũng
nói rõ rằng con số những nhà lập pháp bảo thủ ngày càng tăng của bang “nhận ra
rằng án tử hình đi ngược lại những
nguyên tắc “quý trọng mạng sống, trách nhiệm ngân sách, và chính quyền thu hẹp
của họ, và án tử hình không làm được gì hết để làm cho công chúng được an toàn
hơn.”
Vaillantcourt Murphy nhắc lại giáo huấn
của Giáo Hội Công Giáo rất rõ ràng về án tử hình, lưu ý rằng Sách Giáo Lý của
Giáo Hội Công Giáo gọi nó là “không thể chấp nhận được” trong tất cả các trường
hợp “vì đó là tấn công vào tính bất khả xâm phạm và phẩm giá của con người.”
Bà nói
loan báo của Bộ Tư Pháp “đi ngược lại”
những nguyên tắc về bình đẳng và công bằng “Riêng đối với người Công Giáo, nó đi
ngược lại niềm tin vào sự thánh thiện của tất cả đời người.”
Bà nói
quyết định đó cổ võ một thứ văn hóa hoại sinh (culture of death) trong khi chúng ta hết sức mong muốn một nền văn hóa bảo
sinh (culture of life)”.
Vũ Vượng
dịch