Demonstrators gathered in front of the Governor's Mansion in Austin to protest against Senate Bill 8, an anti-abortion bill that Gov. Greg Abbott signed into law this morning - Evan L'Roy/The Texas Tribune

Supreme Court rules against blocking Texas’ 6-week abortion ban

 

TÓM LƯỢC – Ngày 1 tháng 9 vừa qua, thống đốc bang Texas đã ký luật cấm phá thai sau khi thai đã được 6 tuần lễ, nghĩa là khi người ta có thể nghe đươc tiếng đập của trái tim bào thai. Phe chống luật này đã khởi kiên và nội vụ đã lên tới tòa án tối cao. Tòa án tối cao đã từ chối không ngăn chận đạo luật của Texas theo yêu cầu của họ, nhưng nói những người phản đối có thể tiếp tục kiện tụng ở các tòa án tiểu bang. Đây là một thắng lợi nhỏ của phong trao tranh đấu bảo vệ mạng sống, nhưng là thắng lợi đầu tiên tại tòa án tối cao, nên đươc xem là rất quan trọng. Tuy nhiên vụ này còn nhiều rắc rối trong khi phe phản kháng tiếp tục tranh đấu bằng bất cứ phương cách nào có thể. Hãy chờ xem.

 

Bài của Carol Zimmermann, Catholic News Service, ngày 1 tháng 9, 2021. Nguyên bản tiếng Anh đăng trong báo điện tử Northwest Catholic News.

 

 

WASHINGTON – Trong một quyết định vào đêm khuya ngày 1 tháng 9, Tòa Án Tối Cao đã ra phán quyết không ngăn chặn một đạo luật của Texas cấm phá thai khi đã được sáu tuần.

 

Cuộc bỏ phiếu 5-4, được công bố với một bản ý kiến chỉ gồm có một đoạn văn, không có chữ ký, nói rằng những người phản kháng đạo luật của Texas – luật đã có hiệu lực ngày 1 tháng 9 – đã không giải quyết một  cách đầy đủ “những vấn đề tiên quyết và phức tạp về thủ tục” trong vụ này.

 

“Lệnh này không dựa trên bất cứ một kết luận nào về tính cách hợp hiến của đạo luật Texas và không hề giới hạn những thủ tục khác nhằm phản kháng đạo luật của Texas, kể cả phản kháng tại các tòa án của Texas,” bản ý kiến nói thế, và mở ra cơ hội cho các nhà cung cấp phá thai trong tiểu bang được phản kháng đạo luật này bằng những cách khác. Các nhà cung cấp phá thai ở Texas đã lên tới Tòa Án Tối Cao để xin trợ giúp khẩn cấp, ngăn chận đạo luật này, nhưng quyết định sơ khởi của tòa này là không đáp ứng.

 

Hội Đồng Công Giáo Texas, cơ quan đặc trách chính sách công quyền của các giám mục ở Texas, nói rằng hành động này của Tòa Án Tối Cao đánh dấu lần đầu tiên, kể từ khi có án lệ Roe chống Wade mà tòa án tối cao đã cho phép một đạo luật bênh vực mạng sống được tồn tại trong khi các tranh tụng ở các tòa dưới được tiến hành.

 

Tổng Thống Joe Biden chỉ trích hành động của Tòa Án Tối Cao và nói trong một bản tuyên bố ngày 2 thắng 9 rằng chính quyền của ông sẽ phát động “một nỗ lực của toàn chính phủ để đáp lại quyết định này” và xem xét “chính quyền liên bang có thể áp dụng những biện pháp nào để bảo đảm phụ nữ ở Texas được hưởng quyền phá thai hợp pháp và an toàn, như được bảo vệ bởi án lệ Roe.”

 

Một cách tương tự, Bộ Trưởng Tư Pháp Merrick Garland tuyên bố Bộ Tư Pháp hết sức quan tâm về luật phá thai của Texas và sẽ “thẩm định tất cả những lựa chọn để bảo vệ các quyền hiến định của phụ nữ, kể cả quyền được phá thai.”

 

Trong quyết định của Tòa Tối Cao, Chánh Án John Roberts liên kết với các quan tòa Sonia Sotomayor, Elena Kagan và Stephen Breyer trong các phiếu bất đồng ý kiến và mỗi người viết một bản tuyên bố riêng biểu lộ sự bất đồng ý kiến của họ đối với phe đa số.

 

Một phần chủ chốt của đạo luật mà phe quan tòa bất đồng ý đang tranh cãi là luật này nhấn mạnh việc cho các tư nhân khởi kiện trước các tòa án hộ của tiểu bang chống lại bất kỳ ai can dự vào một vụ phá thai, khác với bệnh nhân, nhưng bao gồm cả người nào chở bệnh nhân đến một bệnh xá (phá thai). Để khuyến khích thêm, luật tiểu bang nói rằng bất cứ ai thắng kiện một người khác có thể được thưởng $10,000.

 

Quan tòa Sotomayor nói ý kiến của phe đa số trong vụ này là “kinh hoàng”. Bà nói khi tòa xem xét “một đạo luật vi hiến một cách trắng trợn được tạo ra để cấm phụ nữ thi hành quyền hợp hiến của họ và tránh khỏi sự soi bói của tư pháp, phe quan tòa đa số đã ngoảnh mặt làm ngơ trước sự đau khổ của người khác.”

 

Cũng như thế, quan tòa Kagan gọi đạo luật của Texas là “vi hiến rõ ràng,” vì nó nhấn mạnh khuyến khích các “tư nhân thi hành những hạn chế bất hợp hiến này thay cho tiểu bang.”

 

Chánh Án Roberts nói “ý đồ của đạo luật” bao gồm việc để cho các công dân thi hành luật pháp “không những là điều bất thường mà còn không có tiền lệ.”

 

“Viện lập pháp đã áp đặt lệnh cấm phá thai kể từ khi thai đã được khoảng sáu tuần lễ, rồi  ủy quyền cưỡng chế lệnh cấm đó cho quảng đại quần chúng. Kết quả mong muốn có vẻ như là để che chở tiểu bang khỏi trách nhiệm thi hành và cưỡng hành thể chế luật pháp đó.” Ông cũng lưu ý rằng vụ án chưa kết thúc, nói rằng mặc dù tòa án đã bác đơn ngăn chận khẩn cấp mà các đương đơn tìm kiếm, lệnh của tòa “nhấn mạnh rõ ràng rằng nó không thể được hiểu như bênh vực tính hợp hiến của đạo luật đang bị tranh tụng.”

 

Trong một tuyên bố ngay sau quyết định của tòa án, Nancy Northup, chủ tịch và CEO của Trung Tâm Bảo Vệ Quyền Sinh Sản (Center  for Reproductive Rights,) là cơ quan đại diện cho các cơ sở cung cấp phá thai để chống lại đạo luật của Texas, nói những người phản kháng này sẽ tiếp tục chiến đấu.

 

Bà nói chúng tôi chới với vì quyết định của Tòa Án Tối Cao từ chối ngăn chặn một đạo luật vi phạm án lệ Roe v. Wade một cách lộ liễu,” bà nói thế.

 

Kristen Hawkins, chủ tịch hội Sinh Viên Bảo Vệ Sự Sống của Nước Mỹ, nói trong một bản tuyên bố rằng tổ chức của cô đang “ăn mừng quyết định này mặc dù mới chỉ được như vậy thôi. Đó chỉ là những bước đi chập chững nhưng đúng hướng để tiến tới một kết luận hiển nhiên rằng án lệ Roe là một sai lầm tai hại và cần phải hủy bỏ.”

 

Đạo luật này, đã được thống đốc Cộng Hòa Greg Abbott ký, có hiệu lực từ nửa đêm 1 tháng 9, giờ trung bộ (central time) Hoa Kỳ. Đó là một trong những biện pháp về phá thai nghiêm ngặt nhất ở trong nước, cấm các vụ phá thai trong tiểu bang sau khi có thể nghe được tiếng tim đập của bào thai. Luật này có miễn trừ cho những trường hợp khẩn cấp về y học, nhưng không miễn trừ cho trường hợp bị hiếp dâm hay loạn luân.

 

Các giám mục của Texas nói trong một bản tuyên bố ngày 3 tháng 9: “Chúng tôi ăn mừng vì mỗi mạng sống được cứu thoát nhờ luật này. Những người chống lại luật này lý luận rằng “tim đập” là một từ ngữ dễ hiểu lầm. Họ gọi đó là ‘hoạt động tim của bào thai’ (embryonic cardiac activity), hay tệ hơn nữa, là ‘tiếng lật phật của mô bào thai do dòng điện gây ra’(electrically induced flickering of embryonic tissue). Những cố gắng phi nhân hóa những trẻ chưa sinh ra này thật đáng lo ngại,”

 

Vào đêm trước khi luật này có hiệu lực, những người theo dõi tòa án của cả hai bên tranh chấp có buổi canh thức tại Tòa Án Tối Cao, chờ đợi một án lệnh không bao giờ đến. những cơ sở cung cấp phá thai lý luận rằng luật (của) Texas sẽ ngăn chặn khoảng 85% các vụ phá thai trong bang và có lẽ sẽ khiến cho nhiều bệnh xá phải đóng cửa.

 

Hiện thời có ít nhất 12 bang khác có luật cấm phá thai khá sớm trong thai kỳ, nhưng những luật cấm này đã bị ngăn chặn bởi các tòa án.

 

Carol Tobias, chủ tịch hiệp hội Toàn Quốc Đấu Tranh cho Quyền Sống (National Right to Life) nói: “Hy vọng rằng luật này sẽ cứu mạng sống của hàng chục ngàn em bé ở Texas, và chúng tôi trông mong một ngày kia, mạng sống của các em bé sẽ được tha chết ở khắp Hoa Kỳ.”

 

Bà cũng ca ngợi những nỗ lực của hội Texas tranh đấu cho Quyền Sống (Texas Right to Life), và hội Dân Texas bảo vệ Sự Sống, những hội đã tận tình lên tiếng thay cho những kẻ không có tiếng nói. Chúng tôi khen ngợi tất cả những chi nhánh của chúng tôi tại các bang. Quý vị đã làm việc cần mẫn, không biết mệt mỏi với các nhà làm luật của bang để bảo vệ các em bé chưa ra đời bằng cách biểu quyết những luật bảo vệ trẻ em khi trái tim các em đã bắt đầu đập,” Bà nói trong một tuyên bố ngày 1 tháng chín.

 

Hai tháng sau khi đạo luật được ký, các cơ sở cung cấp phá thai đã kháng kiện trước tòa, nói rằng nó vi phạm những quyền hiến định của các bệnh nhân, quyền được chấm dứt một bào thai trước khi nó có khả năng sinh tồn, khi người ta cho rằng bào thai có thể sống được một minh.

 

Tòa Án Tối Cao luôn luôn quyết định rằng các bang không được phép hạn chế phá thai trước cái mốc 24 tuần lễ. mùa thu này tòa án sẽ xét xử một lệnh cấm phá thai của bang Mississipi sau khi thai đã được 15 tuần. Những người kháng cáo luật của bang đã nộp một kiến nghị vào cuối tháng 8, nhưng nó đã bị tòa án quận hạt bác bỏ. Họ đã tìm đến Tòa Phúc Thẩm Hoa Kỳ của địa hạt tư pháp 5, tòa này đã chấp thuận yêu cầu của họ nhằm đình chỉ các thủ tục xét xử của tòa án quận hạt, nhưng từ chối yêu cầu của những người phản kháng đòi đẩy mạnh thủ tục kháng án, khiến cho họ phải xin Tòa Án Tối Cao cứu giúp khẩn cấp ngày 30 tháng tám.

 

Ký giả Scotusblog, chuyên trách về tin tức tại Tòa Án Tối Cao, nói tổng chưởng lý của bang Texas và những người khác bảo vệ luật về phá thai này của tiểu bang đã thúc dục Tòa Án Tối Cao đứng ra ngòai cuộc tranh chấp, nói rằng tòa án chỉ có quyền hạn chế để cứu giúp khẩn cấp trước khi luật thực sự được cưỡng hành. Họ lý luận rằng các tòa án có thể cấm người ta làm một việc gì đó, nhưng tòa không có quyền “xóa bỏ chính đạo luật.”

 

Vào khoảng cuối tháng ba, Hội Đồng Giám Mục Bang Texas, bộ phận phụ trách chính sách công quyền của các giám mục bang Texas, nói các vị “mừng rỡ báo tin” việc Thượng Viện thông qua những luật bảo vệ sự sống, được hội đồng ủng hộ và nói rằng chúng được coi là những ưu tiên hàng đầu.

 

Vũ Vượng dịch