Black Catholic hero of charity, fed by the Eucharist, inspires faithful to holiness

BYGINA CHRISTIAN, OSV NEWS

DEC 1, 2023US/WORLD

Một ứng viên phong thánh, nổi lên từ những người nô lệ và trở thành một doanh nhân thành công, nổi tiếng về lòng hào hiệp đối với người khác “có nhiều điều để cống hiến cho một người nam hay nữ bình thường,” người vận động phong thánh cho ông nói thế.

 

Pierre Toussaint đã được phong chân phước bởi Giáo Hoàng Gioan-Phaolo II năm 1997, một ngưởi ra đời trong kiếp nô lệ, tại St Mark, Haiti (thời ấy còn gọi là thuộc địa Saint- Domingue của Pháp), năm 1766 và trở thành người tự do khi chết tại New York năm 1853.

 

Gần 170 năm sau khi ông chết, Toussaint – một người chồng, một doanh nhân, một nhà hoạt động từ thiện, và nhất là một người có lòng tin sâu sắc – vẫn tiếp tục gây cảm hứng cho người Công Giáo, nhất là các giáo dân, Thầy Tyrone A. Davis nói thế, thầy là giám đốc Sở Mục Vụ Người Da Đen, Tổng Giáo Phận New York, nơi đây cũng là trụ sở vận động phong thánh cho Toussaint.

 

“Hoặc nhiều hoặc ít, có sự rủi ro vì đại đa số các tín hửu đều thấy rằng cuộc đời thánh không phải là điều gì để dành cho họ, chỉ có các linh mục, tu sĩ mới xứng đáng làm thánh,” Thầy Tyrone nói với OSVNews như thế, “Và thực tế là tất cả chúng ta được kêu gọi nên thánh.”

 

Thầy Tyrone nói tiếp: “Toussaint, một giáo dân Công Giáo da đen, được học nghề làm tóc khi tới New York cùng với gia đình trong đó ông làm nô lệ, “đã làm việc và phấn đấu, quyết trở thành tay thợ lành nghề”.

 

Hầu hết khách hàng của Toussaint “là phụ nữ da trắng khá giả, dần dần họ cảm thấy kính trọng ông và kính trọng giáo hội nhờ có ông”.

 

Có một khách hàng được nêu tên trong một quyển hồi ký viết năm 1854 về Toussaint của Hannah Farnham Sawyer Lee. Khách hàng này nhớ lại: “Tôi đã trải qua những giờ phút vui nhất khi nói chuyện với Toussaint trong khi anh ta làm tóc cho tôi.”

 

Toussaint vun trồng đức tin được thấm nhập vào lòng nhờ bà nội, Zenobe Julien, và đã tìm ra cách chia sẻ đức tin ấy cho những ai ông ta gặp gỡ, Thày Tyrone nói thế.

 

Tyrone nói tiếp, “Ông có nhiều giờ với các khách hàng, và điều ông đã làm trong thời giờ ấy là giảng Phúc Âm. Những phụ nữ mà anh phục vụ đã học hỏi đức tin nhờ có ông hơn là bất cứ ai khác, và hiển nhiên Pierre Toussaint hiểu rằng nghề làm tóc là một phương thế dễ nên thánh, nhưng đó cũng là cơ hội để giúp một ai khác trên đường đời.”

 

Toussaint cũng dành tình thương cho cả gia đình mà ông đã phục vụ khi còn làm nô lệ. Ông đã giúp tiền cho bà góa phụ vốn làm chủ của ông (và bà đã trả tự do cho ông khi bà chết) sau khi bà đã mất hết cơ nghiệp và phải đối phó với nhiều món nợ chồng chất. Khi sức khỏe của bà đã tàn Toussaint tỏ ra là người tín cẩn khôn ngoan đầy tình thương - một nhân chứng đã khiến cho một người bạn mô tả ông là “một người Công Giáo, đầy đức tin của giáo hội, luôn hành động theo nguyên tắc Chúa là Cha chung và nhân loại là anh em ta”.    

 

Khi được trả tự do, ông không lấy tên họ của những người chủ cũ của mình, nhưng đã chọn tên họ Toussaint – một cái tên lẫy lừng của Toussaint L’Overture (1743-1803), một người Công Giáo sùng đạo, một nhà lãnh đạo quân sự - chính trị và là cha đẻ cuộc cách mạng đảo Haiti, lật đổ chế độ nô lệ và dành độc lập cho Haiti thoát khỏi tay người Pháp vào năm 1804.

 

Pierre Toussaint cũng trả tiền chuộc để mua tự do cho hai người, Rosalie, em gái, và Juliette, người vợ tương lai mà ông đã cưới năm 1811. Về sau ông và Juliette đã nhận một người cháu gái mồ côi làm con nuôi và tận tụy với nhiều công cuộc từ thiện suốt đời họ - gây quỹ cho một viện mồ côi Công Giáo, lập nên trường Công Giáo đầu tiên cho các trẻ em da đen tự do của thành New York, hỗ trợ Dòng Nữ Providence và giúp trả tiền xây dựng Nhà Thờ Chính Tòa St. Patrick ở khu Lower Manhattan.

 

Trong trận dịch sốt da vàng, Toussaint chọn ở lại New York để chăm sóc cho những ngưởi bệnh và người hấp hối.

 

 “Ông có phương tiện để chạy thoát, nhưng đã chọn không làm vậy,” Thầy Tyrone nói thế, nhưng ông không đi ... quyết ở lại. Và ta biết ngày nay có nhiều người đã phục vụ trong thời gian cao điểm của đại dịch Covid ... cho nên về phương diện này, người ngày nay cũng có cơ hội  tiếp nối việc làm của Pierre Toussaint.”

 

Toussaint – với nhiều hoạt động từ thiện khiến ông được mệnh danh là cha của các hội từ thiện   thành New York. Trên hết, ông đã được “nuôi dưỡng bởi Thánh Thể. Ông là một người đi Lễ đều đặn.” Thầy Tyrone nói thế.

 

Được Thánh Thể thêm sức mạnh, đời sống tâm linh của Toussaint “đặt trên nền tảng của những nhiệm vụ thường ngày,” Thầy Tyrone nói vậy.

 

“Đó là đời sống tâm linh tập trung vào cuộc sống mà Chúa ban cho ta, và cuộc sống mà ta cho lẫn nhau và chia sẻ với nhau. Cho nên đó là một thứ tâm linh đi vào cuộc sống.”

 

Hiện nay ông đang yên nghỉ trong hầm mộ của Nhà Thờ Chính Tòa St.Patrick ở Mahattan – một giáo dân duy nhất được vinh dự này – Toussaint vẫn tiếp tục mời gọi người ta sống đời mình trong Chúa Kito, Thầy Tyrone nói vậy.

 

“Đẹp thay Pierre đang nằm tại đó, đây là một bài học nữa cho mọi người. ... Đây là một người da đen, một giáo dân được chôn cất trong hầm mộ bên dưới bàn thờ chính của Nhà Thờ Chính Tòa St.Patrick”, thầy nói vậy. “Nếu điều này không nói với bạn đây cũng là chỗ cho bạn, thì  không biết còn gì khác có thể làm điều đó. Còn ai khác có thể lấy chỗ ấy đi khỏi tay bạn.”

Vũ Vượng dịch