A makeshift memorial hangs on a tree overlooking burned houses and buildings in Lahaina, Hawaii, Aug. 12, 2023. Lahaina's Maria Lanakila Catholic Church was spared from the flames that wiped out most of the surrounding community on the island of Maui Aug 8 and 9. (OSV News photo/Sandy Hooper, USA Today Network via Reuters)

Miraculous’ survival of Maui Catholic church seen as sign of hope amid wildfire destruction

BYPATRICK DOWNES, OSV NEWS

AUG 16, 2023US/WORLD

Nguyên bản tiếng Anh đăng trong báo điện tử Northwest Catholic. 

HONOLULU – “Với chúng tôi điều này giống như một phép lạ,” Đức Ông Terrence Wantanabe, phụ tá mục vụ của vùng Maui và Lanai thuộc Tổng Giáo Phận Honolulu, đã nói thế về ngôi nhà thờ Công Giáo Maria Lanakina của thị trấn Lahaina dường như không bị hề hấn trong trận cháy rừng dữ dội trên đảo Maui từ ngày 8-9 tháng 8.

Lửa cháy đã thiêu miền Lahaina thành bình địa trong một thiên tai nguy hiểm nhất trong lịch sử quần đảo Hawaii và là nạn cháy rừng ghê gớm nhất tại HK trong hơn một thế kỷ qua.

“Khi chúng tôi nghe tin tức, rồi thấy cây tháp nhọn của nhà thờ vẫn còn vươn cao trên thị trấn này, thì đó là một cảnh tường hùng vĩ trước mắt,”  vị linh mục ấy đã nói trong cuộc phỏng vấn với nhật báo Star-Advertizer (Ngôi sao-Quảng cáo) của Honolulu vào ngày 10 tháng 8.

Trước đó có những tin trái ngược về số phận của ngôi thánh đường này – có tên được phiên dịch là “Đức Bà Chiến Thắng” – và ngôi trường học Sacred Heart của nhà thờ, đã mất đi một nửa mái nhà vì gió lớn vào ngày 7 tháng 8, các linh mục của giáo xứ, các nữ tu và nhân viên  đều an toàn và còn đủ mặt.

Báo Star-Adviser đã loan tin nhà thờ bị cháy rụi trong khi một nguồn tin khác báo cáo nhà thờ vẫn còn đứng đó. Báo Star- Advertiser đã đính chính bản tin ngày 11 tháng 8 bằng một bản tin nói rằng thực ra nhà thờ đã thoát nạn. Trước đó đã có những hình chụp và những đoạn video đăng trên Facebook của một giáo dân cho thấy rõ ràng nhà thờ vẫn đứng đó.

Nhà thờ chỉ cách phố bờ biển một hay hai block đường.  Phố bờ biển gồm có những của hàng và nhà hàng đã bị đám cháy Lahaina thiêu rụi chỉ còn lại một đống tro cháy âm ỉ. Những hình chụp cho thấy cây cối cháy thành than ở bên kia đường, đối diện với nhà thờ.

Đức giám mục Larry Silva của Honolulu đã phụ họa với cha xứ khi nói rằng nhà thờ Lanakila “được cứu thoát như một phép lạ, cũng như nhà xứ.” Ngài cũng nói nhà dòng nữ, trường học và hội trường đều “bị cháy cùng với những căn nhà kế cận”.

Nói với Diễn Đàn Công Giáo Hawaii, tờ báo của giáo phận, ngài cũng cho biết Cha Xứ Kuriakose Nadooparambil thuộc hội dòng truyền giáo đức tin, đã được đi vào nhà thờ có cảnh sát hộ tống và ngài cho biết ngay cả những bông hoa trong nhà thờ đểu không bị héo úa hay cháy xém. Chỉ có một lớp tro  phủ trên các hàng ghế.”

“Chúng tôi cảm tạ Chúa vì ơn phước này! Tất nhiên nhà thờ không thể dùng được cho đến khi khu vực chung quanh được dọn sạch và được coi là thích hợp.”

Sáng sớm ngày 17 tháng 8, nhà chức trách địa hạt Maui xác nhận đã tìm thấy 111 tử thi, nhưng số tử vong được coi là sẽ gia tăng khi các đoàn cứu trợ tiếp tục lục soát các đống đổ nát. Còn khoảng 1,300 người  mất tích. Khoảng 11,000 người khác đã di tản.

Dữ liệu điều tra dân số HK năm 2020 cho thấy Lahaina có dân số khoảng 12,700 trong tổng số dân số của Maui khoảng 165,000.

Số nhà có thể đã bị tiêu hủy lên đến 3,000 nhà. Các cộng đồng khác ở Maui bị ảnh hưởng bởi hỏa hoạn gồm có Kihei và Kula, với trên 500 mẫu bị đốt cháy. Theo khảo sát của cơ quan Moody’s Analytics tổn thất kinh tế vì hỏa hoạn của Maui có thể lên tới 7 tỷ dollar.

Thư ký báo chí của Nhà Trắng loan báo ngày 16 tháng 8 rằng Tổng Thống Joe Biden và đệ nhất phu nhân Jill Biden sẽ tới Maui ngày 21 tháng 8 để gặp những nhân viên cứu cấp và các người sống sót cũng như các nhà chức trách của liên bang, tiểu bang và địa phương, ngày 10 tháng 8, ông Biden đã ban hành tuyên bố thảm họa cấp liên bang cho Maui và hòn đảo lớn (đảo Hawaii), ra lệnh “dùng tất cả tài nguyên sẵn có của quần đảo này để trợ giúp đáp ứng.”

Trong những ngày tiếp theo cuộc hỏa hoạn, đức ông Wantanabe đã nhận được hàng trăm cuộc gọi và điện thư từ khắp nơi trên thế giới. Sự biểu lộ lo lắng tràn trề đến mức choáng ngộp, ngài nói với báo Diễn Đàn Công Giáo Hawaii như thế. “Thật là khó tin.”

Nhà thờ, nơi mà Đức Ông Wantanabe làm chính xứ, St Anthony of Wailuku đã tổ chức một nghi thứ cầu nguyện cho các nạn nhân vào ngày 15 tháng 8 do Đức Giám Mục Silva bảo trợ.

“Chúng ta phải làm điều mà chúng ta giỏi nhất – cầu nguyện,” đức giám mục nói.

Cầu nguyện vốn là châm ngôn của Đức Giám Mục Silva nữa, cũng như kêu gọi các tín hữu cống hiến “hỗ trợ không đắn đo” cho các nạn nhân hỏa hoạn.

Là một cộng đồng đức tin, chúng ta được kêu gọi đến với nhau và cung cấp hỗ trợ không đắn đo cho các nạn nhân, những ai đang đau khổ,” ngài nói thế   trong một thông điệp gửi các tín hữu Công Giáo Hawaii  ngày 11 tháng 8. “Chính trong những lúc như thế này mà tình yêu, đức tin và lòng thương xót của tập thể chúng ta có thể đem lại một thay đổi lớn lao.”

“Đây là cơ hội để ta biểu lộ tình đoàn kết của một cộng đồng đức tin Công Giáo và ra tay giúp đỡ những người đã mất quá nhiều như thế,” giám mục nói.

“Ta cũng nên nhớ sức mạnh của lời cầu nguyện,” ngài lại nói tiếp, “Bằng lời cầu nguyện tập thể, ta xin được sức mạnh, sự dẻo dai, và ơn chữa lành cho các nạn nhân hỏa hoạn và gia đình họ. Chớ gì ta tìm được ơn sủng để xây dựng lại gia đình, các phương tiện sinh sống, và cơ sở vật chât đã bị mất. Hãy để đức tin hướng dẫn trong khi ta lèo lái qua những thử thách trước mắt, vì biết rằng nhờ ơn Chúa, mọi sự đều có thể.”

Cơ quan Cộng Đồng Công Giáo Hawaii của giáo phận đã được thành lập để hỗ trợ các giáo xứ và trường học. Họ có một trang mạng dành riêng để đóng góp cho các nỗ lực cứu trợ nạn nhân hỏa hoạn Maui:

 tinyurl.com/MauiCatholic.

Các hội từ thiện Công Giáo Hawaii cũng đang quyên góp cho các nạn nhân hỏa hoạn:

 catholiccharitieshawaii.org/maui-relief.

Lahaina có ý nghĩa sâu sắc về văn hóa đối với cư dân Hawaii vì thị trấn này “ngày xưa vốn là kinh đô của vương quốc Hawaii.” Thị trấn lịch sử Lahaina bao gồm trung tâm Lahaina, Phố Bờ Biển và vùng phụ  cận, đã được chỉ định là một Địa Danh Lịch Sử Quốc Gia vào năm 1962.

Trong khi ở nhà thờ tại Kapalua, “Tôi được nghe truyện của những người bị mất một hay nhiều người thân thương, hay láng giềng, nhà cửa bị cháy rụi, hay những người đã mất cơ sở làm ăn, “Giám Mục Silva nói với báo Diễn Đàn Công Giáo như vậy. Một trong những người bạn của tôi, anh ta thường làm MC trong các nghi thức phụng vụ khi tôi tới Maui, dã cho tôi biết chú của anh và vợ của ông ta, cùng con gái và cháu ngoại của họ đã bị chết cháy trong xe trong khi đang cố chạy thoát.”

Trong một điện tín ngày 10 tháng 8, đức giáo hoàng gửi đi những lời cầu nguyện và hỗ trợ cho người dân Maui. Điện tín được gửi đi bởi đức hồng y quốc vụ khanh Pietro Parolin của Tòa Thánh Vatican. Ngày 13 tháng 8, sau khi chủ trì buổi nguyện Kinh Truyền Tin, đức giáo hoàng một lần nữa đoan chắc ngài sẽ tiếp tục cầu nguyện cho họ.

Giám Mục Silva lưu ý rằng cha sở Nhà Thờ Maria Lanakila và ông hiệu trưởng của trường học giáo xứ đang “tính dùng một vài phòng hội của các khách sạn kế cận làm trường học tạm thời,” vì ưu tiên của họ là “đưa các học sinh trở lại trường để các em tiếp tục việc học, được sự hỗ trợ của các thầy cô, và bạn bè, để cha mẹ các em có thì giờ điền các mẫu đơn đòi tiền bảo hiểm, các đơn xin trợ cấp với FEMA, hoặc tìm việc làm mới, v,v...

Vụ đại hỏa hoạn Maui bắt đầu đêm 8 tháng 8. Cơ quan dự báo thời tiết quốc gia nói gió mạnh từ trận bão lớn Dora, thổi qua hàng trăm dặm về hướng tây nam của quân đảo Hawaii, là một phần nguyên nhân gây ra hỏa hoạn này.

Vương Vũ dịch