Pope Leo’s first 100 days: Leaning into his new role

ByCindy Wooden, Catholic News Service

Aug 8, 2025US/World

 

Nguyên bản tiếng Anh đăng trong báo điện tủ Northwest Catholic của Tổng Giáo Phận Seattlle

 

VATICAN CITY - Nói về một trăm ngày đầu tiên là việc người ta thường làm trong buổi đầu của nhiệm kỳ bốn năm của một tổng thống Hoa Kỳ; những bài viết thường chú trọng vào những gì đã làm được và làm được mau chóng như thế nào.

Nhưng một giáo hoàng được bầu lên suốt đời và không có hứa hẹn gì trước với cử tri và cũng không có đưa ra trước một bản cương lĩnh hành động.

 

Giáo Hoàng Leo XIV được bầu lên vào ngày 8 tháng 5, do đó ngày 16 tháng 8 là ngày thừ 100 kể từ khi ngài bước ra ngoài balcon của Vương Cung Thánh Đường Thánh Phêro, trên cương vị giáo hoàng mới. Ngài sẽ mừng sinh nhật thứ 70 vào ngày 14 tháng 9 này.

 

Mặc dù 100 ngày đầu của một giáo hoàng có thể ám chỉ cái gì sắp xảy đến, nhưng thời kỳ mục vụ sơ khởi của Giáo Hoàng Leo, người kế tục Thánh Phêro và giám mục thành La Mã phần lớn dường như xoay quanh việc làm quen với chức vụ, những đám đông và các thủ tục sinh hoạt.

 

Theo giáo luật, vị giáo hoàng có quyền tối thượng, đầy đủ, tức thì, phổ quát và thông thường trong giáo hội mà ngài luôn luôn được hành xử một cách tự do.

 

Nói cách khác, (nếu muốn) ngài có thể đã ban hành nhiều sắc lệnh giáo luật tương đương với các sắc lệnh hành pháp (của tổng thống) trong những ngày đầu của nhiệm vụ. Nhưng không, ngài đã sống đúng như danh tiếng là người thích lắng nghe trước khi quyết định - triệu  tập một buổi họp của hồng y đoàn và nhiều buổi họp riêng với từng người, với những người đứng đầu của các cơ quan của Vatican.

 

Cũng như các vị tiền nhiệm, Giáo Hoàng Leo xác nhận những người tạm thời đứng đầu của các phòng sở giáo triều trong mấy ngày sau khi được bầu lên. Một số bổ nhiệm chính được dự đoán sẽ xảy ra vào tháng 9 hay đầu tháng 10, bắt đầu là bổ nhiệm người thay thế chính ngài trong chức vụ đứng đầu thánh bộ đặc trách các giám mục.

 

Việc lựa chọn các thành viên nhóm điều hành của ngài, và liệu ngài có quyết định lập một hội đồng hồng y quốc tế để cố vấn cho ngài hay không, điều này cho thấy không những ngài muốn làm gì, mà còn cho thấy ngài muốn làm việc ấy như thế nào. (Giáo Hoàng Phanxico đã lập nên hội đồng hồng y ngay từ đầu giáo triều của ngài để giúp ngài trong việc cải tổ giáo triều La Mã và cố vấn cho ngài về những vấn đề khác, nhưng ngài không lập  hội đồng này thành một bộ phận chính thức.)

 

Vào tháng 9 cũng sẽ có loan báo về nơi Đức Giáo Hoàng Leo sẽ ở. Nhiều vị hồng y đã nói trong những ngày trước mật nghị bầu giáo hoàng rằng họ khuyến khích vị giáo hoàng tương lai - dù đó là ai - nên dời về căn hộ giáo hoàng trong Apostolic Palace (Lâu Đài Tông Đồ). Sự di chuyển này sẽ làm cho an ninh được dễ dàng hơn, tiết kiệm tài chánh cho Vatican và để cho Tòa Domus Santae Marthae, nơi Đức Giáo Hoàng Phanxico chọn làm nơi ở, được xử dụng đầy đủ như một nhà khách.

 

Trong một diễn văn công khai, không lâu sau cuộc bầu cử, vị giáo hoàng mới nói: “Chúng tôi muốn một giáo hội của Dân Chúa đồng hành (synodal), một giáo hội tiến về phía trước, một giáo hội luôn luôn tìm kiếm hòa bình, luôn luôn tìm kiếm bác ái, và trên hết luôn luôn tìm cách ở gần những người đang chịu đau khổ.”

 

Giáo Hoàng Leo đi sâu hơn khi nói về những mục tiêu chủ chốt trong sứ mạng mục vụ của ngài - trong một giáo triều có thể dễ dàng kéo dài 20 năm -  trong một buổi họp với hồng y đoàn hai ngày sau khi ngài được bầu lên.

 

Ngài xin các hồng y hợp với ngài để làm mới lại “một quyết tâm trọn vẹn đi theo đương lối mà giáo hội toàn cầu đã đi theo được nhiều thập kỷ sau Công Đồng Vaticano II.”

 

Đường lối đó có sáu điểm cơ bản mà, theo Giáo Hoàng Leo nói, “Đức Giáo Hoàng Phanxico đã đề ra một cách cụ thể và thành thạo, trong bài hiệu triệu thứ nhất, “Niềm Vui của Phúc Âm.”

 

Sáu điểm mà Giáo Hoàng Leo làm nổi bật là: trở lại với trọng điểm là Chúa Kito trong rao giảng; toàn thể cộng đồng Kito hữu ra đi rao giảng; lớn mạnh trong tình thân hữu và đồng hành; trung thành với ‘sensus fidei (tinh thần đức tin của dân Chúa), nhất là trong hình thái đích thực và bao gồm rộng rãi của nó, như là những sinh hoạt thờ phượng kiểu bình dân; ưu ái chăm sóc những người bé mọn nhất và kẻ bị ruồng bỏ; (và) đối thoại với lòng can đảm và tin tưởng với thế giới ngày nay với những thành tố và thực tế đa dạng của nó.

 

Những thực tế này bao gồm sự chú ý của truyên thông khắp nơi tập trung vào việc bầu chọn vị giáo hoàng đầu tiên sinh ra tại Mỹ, cũng như là thực tế rằng mọi người đủ mọi chủng loại cảm thấy tự do dùng mạng xã hội để tuyên bố Giáo Hoàng Leo “nên” làm gì, phải làm gì hay không được làm gì.

 

Theo viện thăm dò ý kiến Gallup Poll làm tại Mỹ từ 7 đến 21 tháng 7, công bố ngày 5 tháng 8, Giáo Hoàng Leo là người được đánh giá thuận lợi nhất trong số 14 các nhà lãnh đạo thế giới và những người nổi tiếng nhất trong tin tức, 57% người Mỹ nói họ có ý kiến thuận lợi vể ngài và 11% nói họ có ý kiến không thuận lợi.

Những con số này sít sao với những đánh giá liên quan đến Giáo Hoàng Phanxico khi ngài nhận lãnh nhiệm vụ năm 2013, khi đó con số thuận lợi là 58%, bất lợi là 10%, cũng như giáo hoàng Benedicto vào năm.

 

Trong số những người được hỏi ý kiến, riêng những người tự cho biết là Công Giáo, đã cho cả ba vị giáo hoàng đánh giá cao hơn vào buổi đầu của triều  đại các ngài, nhóm thăm dò cho biết như thế, ý kiến thuận lợi về Giáo Hoàng Leo là 76%, Giáo Hoàng Phanxico 80% và Giáo Hoàng Benedicto 67%.

 

Mấy tuần lễ sau khi được bằu chọn, Giáo Hoàng Leo có vẻ như thoải mái hơn với đám đông, dùng thì giờ để chúc lành cho các em bé và vui vẻ tương tác với hàng ngàn người đến Quảng Trường Thánh Phêro tham dự các buổi triểu kiến chung mỗi tuần.

 

Vào buổi triều kiến chung ngày 6 tháng 8 - tổ chức ngoài trời vào một ngày mùa hè rất nóng - vị giáo hoàng hoàn tất chương trình chính thức của ngài trong thời gian chưa tơi một giờ, rồi ngài lại dùng thêm hai giờ rưỡi nữa, để bắt tay, đứng chụp hình chung với các nhóm hành hương và có những cuộc nói truyện dài hơn thường lệ với hàng chục cặp vợ chồng mới cưới trước khi chúc lành cho họ.

 

Là một quan chức của giáo triều, một vị giáo hoàng mới thường tỏ ra dè dặt, nhưng Giáo Hoàng Leo đã chứng tỏ ngài có một khí cụ đặc biệt để kết nối với đám đông, nói tiếng Anh, tiếng Tây Ban Nha, cũng như tiếng Ý là ngôn ngữ làm việc chính của Vatican.

 

Khả năng chuyển đổi giữa ba ngôn ngữ không có gì khó khăn đã được biểu lộ đầy đủ trong ngày Năm Thánh của những nhà truyền giáo kỹ thuật số và những người Công Giáo có ảnh hưởng lớn, 28 tháng 7 đến 3 tháng 8, giới trẻ reo hò ủng hộ khi ngài nói với họ bằng những ngôn ngữ mà hầu hết có thể hiểu.

 

Mặc dù nguồn gốc Hoa Kỳ và kinh nghiệm truyền giáo tại Peru của ngài chắc chắn sẽ ảnh hưởng đến giáo triều của ngài, nhưng ngài rất kính trọng truyền thống của người Ý: không loan báo một việc gì hay một thay đổi gì lớn trong kỳ nghỉ hè.

 

Vũ Vượng dịch