Does Evolution Lead Us to God?
Dr. Christopher
Kaczor
Khi thuyết tiến
hóa của Darwin ra đời, nó thổi một luồng gió mới vào sự hiểu biết về sự phát
triển của muôn loài trong vũ trụ. Nhiều người
tin rằng thuyết này đi ngược lại những gì Thánh Kinh dạy về công trình sáng tạo
của Chúa. Nhưng rồi dần dần có những người – trong đó có ít nhất một cha Dòng
Tên – đã giải thích thuyết này một cách rộng rãi hơn và cho rằng nó có thể hòa
hợp với Thánh Kinh. Gần đây nhất là công trình nghiên cứu của giáo sư Martin
Nowak. Ông này còn quả quyết thuyết tiến hóa có thể đem ta đến gần Chúa hơn.
Nguyên bản tiếng Anh của bài này đăng trong mạng truyền giáo Word on Fire,
Hôm ấy tôi đang chạy quanh hồ Greenlake ở Seattle với một
trong những người bạn thân nhất.
Tôi đã biết và mến anh nhiều năm rồi. Chúng tôi ở độ tuổi 25, 26, và anh ấy
đang trải qua thời kỳ gay go, bước chân
vào đời sau khi học xong đại học. Rồi sau khi kể ra những lựa chọn, anh hỏi
tôi, “Anh nghĩ tôi nên làm gì?”
“Tôi thật sự không biết. Nhưng tôi luôn luôn thấy rằng
con đường phía trước trở thành rõ ràng hơn nếu tôi xin Chúa hướng dẫn.”
Người bạn thích giao du của tôi không trả lời, nên chúng
tôi chạy trong yên lặng. Nhưng rồi anh ta hạ thấp giọng, “Tôi không còn tin gì
vào Chúa nữa. Tôi đã học một khóa về thuyết tiến hóa ở trường đại học...” Mặc
dù tôi đã biết người bạn thân
của tôi từ lâu rồi, tôi không biết anh ta rõ ràng như tôi nên biết.
Nhưng tôi biết rằng lớp học vể sinh học tiến hóa của bạn tôi không phải là với giáo sư Martin Nowak, giáo sư toán học và sinh học ở Đại Học Havard. Là tác giả của hơn 500 bài viết uyên bác và sáu quyển sách, Nowak đã làm giáo sư tại Đại Học Oxford và viện cao học ở Đại Học Princeton trước khi tham gia ban giảng huấn Đại Học Havard. Người ta nói sau Darwin, chưa có ai khám phá lại được gì vể thuyết tiến hóa. Nhưng giáo sư Nowak đã đề nghị một lý thuyết mới về tiến hóa, một lý thuyết đã làm cách mạng trong lãnh vực này. Thuyết của ông bao gồm không phải chỉ có đột biến và chọn lọc, nhưng có cả hợp tác, như là nguyên tắc cơ bản thứ ba của tiến hóa. Nowak chủ trương rằng câu chuyện tiến hóa không phải chỉ là một câu chuyện sinh tồn tàn khốc của kẻ mạnh nhất, trong đó mọi loài chiến đấu chống lại tất cả mọi loài khác. Câu chuyện tiến hóa còn bao gồm những thể thức hợp tác cùng có lợi càng ngày càng cao hơn. Hợp tác, không phải chỉ có cạnh tranh để giảng giải sự tiến hóa của sự sống. Hơn nữa, sự khám ra chính thuyết tiến hóa đâu có thể thành được, nếu không có sự hợp tác của nhiều nhà khoa học, dựa trên sự hiểu biết tương tác với nhau.
“Sự diễn biến
của vật chất trong vũ trụ được hướng dẫn bởi một cái gì vượt quá thời gian,
vượt quá vật chất ... mà ta có thể gọi là Thiên Chúa.”
Giáo sư Nowak mới đây đã thuyết trình tại Viện McGrath ở Đại
Học Notre Dame,
về đề tài “Thuyết tiến hóa
có dẫn ta tới Thiên Chúa chăng?” Nowak bắt đầu bằng cách chỉ ra rằng cả Isaac
Newton và Albert Einstein đều tin rằng họ phải giảng giải về một vũ trụ bất
động, không thay đổi. Nhưng Cha George Lemaitre và Edwin Hubble tìm thấy bằng
chứng cho thấy một vũ trụ có tính cơ động, bành trướng, bắt đầu có từ 13.8 tỷ
năm trước. Để chế diễu ý tưởng mới
này, nhà vật lý học Fred Hoyle gọi nó là “Nổ Banh Trời” (Big Bang), nhưng rồi
từ này dính luôn và được chấp nhận bởi những người cổ võ cho nó (học thuyết mới)
khi có thêm nhiều bằng chứng, Einstein đổi ý. Ông bãi bỏ ý kiến cho rằng vũ trụ
này là vô thủy vô chung và bất biến và đi tới chỗ tin vào một vũ trụ luôn phát
triển và biến đổi. Nhiều chuỗi bằng chứng khoa học kết hợp lại cho ta thấy một
vũ trụ luôn bành trướng bắt đầu từ 13.8
tỷ năm trước.
Bằng
cách nào sự tiến hóa dẫn ta tới Thiên Chúa? Norwak lý luận rằng khi ngôn ngữ
của người ta phát triển, một trong những mục tiêu của ngôn ngữ trong tất cả mọi
nền văn hóa là ca ngợi đấng chí thánh. Ngôn ngữ loài người cũng được dùng bởi
những nhà triết học, khoa học và toán học để tìm kiếm sự thật. Ngôn ngữ loài
người cũng tạo điều kiện dễ dàng để phát biểu về tình yêu, lòng trung thành và
đạo đức là những gì ta có thể gọi là tốt lành và đẹp đẽ, do đó sự tiến hóa dẫn
ta đến Thiên Chúa.
Thật vậy, Nowak cũng nghĩ rằng biểu biết về khoa học tiến
hóa dẫn ta đến gần Chúa hơn. Nowak chỉ ra rằng “Những cơ chế của tiến hóa - giống như những cơ chế khác trong khoa vật lý, hóa học, hay sinh học - tuân
theo những định luật của toán học. Những
luật này là một phần của một thực tại nền tảng, bất biến và vĩnh cửu. Sự phát
triển về vật chất của vũ trụ được hướng dẫn bởi một cái gì vượt quá thời gian,
vượt quá vật chất ... ta có thể gọi nó là Chúa.” ở đây, Nowak đang phát biểu,
theo cách riêng của mình, lập luận đã được thánh Augustine of Hippo nêu lên.
Nếu vũ trụ chỉ là một mớ hỗn độn những sự kiện không theo
những luật của lý trí nào thì sẽ không có một trật tự nền tảng nào để cho các
nhà khoa hoc khám phá. Nhưng, quả là các nhà khoa học hiểu được trình tự và sự
hợp lý của thế giới tự nhiên. Họ đã hình thành những luật thiên nhiên để mô tả
trật tự này và diễn tả chúng thành những công thức toán học. Ngược lại, những
chân lý về toán học - tức là những giả
thiết cần phải chấp nhận trước trong mọi công trình nghiên cứu toán học - là
những thực tại trường cửu, bất biến - vượt quá thời gian, vượt quá vật chất.
Nhà toán học kiêm triết gia Alexander Pruss đã chỉ ra mối liên hệ thích thú giữa
Thượng Đế, sự tốt đẹp, và toán học. Theo cách nói của Nowak, “Những tư tưởng về
Thượng Đế là những tư tưởng có trình tự nhất, đẹp nhất. Toán học là dòng tư
tưởng có trình tự nhất. Toán học cũng là cái gì đẹp đẽ không tả xiết. Vũ trụ
này dựa trên toán học. Thế giới này thật tốt đẹp. Vạn vật khắng khít với nhau.
Quả thật vì vạn vật khắng khít với nhau, sự thật này dẫn ta tới ý tưởng về một
Tác Giả làm nên mọi sự, đấng đã dùng sư tiến hóa để dẫn ta đến với chính ngài.
Vũ Vượng dịch